Położenie stanowiska. Historia badań

Stanowisko numer 5/9 na obszarze AZP 82-74 w Nieszawie Kolonii, gmina Józefów nad Wisłą, pow. opolski, woj. lubelskie, leży na niewielkim, piaszczystym cyplu w pobliżu ujścia Wyżnicy do Wisły. Zostało odkryte w 1979 roku w trakcie badań powierzchniowych. Sondażowo rozpoznane w 1986 roku. Badane wykopaliskowo w latach: 1996-2000, 2003, 2006 i 2008 przez archeologów z Muzeum Lubelskiego w Lublinie. W latach 2006-2007 oraz 2008 badania realizowano  w ramach interdyscyplinarnych projektów dofinansowanych ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Badania interdyscyplinarne

Oprócz prac wykopaliskowych, dla wielu źródeł archeologicznych i przyrodniczych wykonano już analizy specjalistyczne: Są to:

•    badania geofizyczne stanowiska
•    analiza chemiczna próbek gleby
•    analiza metaloznawcza
•    analizy archeozoologiczne
•    analiza paleobotaniczna i antrakologiczna
•    analiza petrograficzno-mineralogiczna i technologiczna ceramiki
•    datowanie absolutne ceramiki metodą termoluminescencji

Niektóre z nich, na przykład badania paleobotaniczne, czy termoluminescencyjne ceramiki zostały przeprowadzone na Lubelszczyźnie po raz pierwszy dla stanowiska z okresu wpływów rzymskich.

Charakterystyka osady

Stanowisko ma powierzchnię około 1 – 1,2 ha. Do 2008 roku, na zbadanym wykopami archeologicznymi obszarze o powierzchni 2215,8 m2 odkryto 118 obiektów archeologicznych: 11 o przypuszczalnie mieszkalnym charakterze, 32 paleniska i piece oraz 75 obiektów gospodarczych. Wśród domostw dominują konstrukcje słupowe. Stanowisko jest największą na Lubelszczyźnie osadą kultury przeworskiej z reliktami budownictwa mieszkalnego.
Zgromadzono około 40 tysięcy zabytków, przede wszystkim fragmentów ceramiki. Zdecydowana większość należy do naczyń lepionych w ręku. Około 1% zbioru ceramicznego stanowią fragmenty naczyń wykonanych na kole garncarskim. Poza masowym materiałem ceramicznym, wśród artefaktów można wymienić: 3 monety rzymskie, ponad 100 ozdób, narzędzi i przedmiotów codziennego użytku wykonanych z kamienia, kości, szkła, bursztynu oraz żelaza i metali kolorowych.